Arabuluculuk Nedir?

---

Arabuluculuk, taraflar arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların, tarafsız ve uzlaştırıcı bir üçüncü şahıs olan arabulucu eşliğinde, tarafların kendi iradeleriyle ve uzlaşmacı bir yaklaşımla çözüme kavuşturulması yöntemidir. Arabuluculukta amaç, uyuşmazlığın mahkemeye gitmeden, tarafların karşılıklı iletişim ve işbirliği yoluyla ortak bir çözüme bağlanmasını sağlamaktır. Arabuluculuk, uyuşmazlıkların çözümü için etkili ve faydalı bir yöntemdir. Arabuluculuğa başvurmanız halinde, mahkemeye gitmeden, daha hızlı, ucuz ve uzlaşmacı bir yöntemle uyuşmazlıklarınızı çözebilirsiniz.

Arabuluculuk; ihtiyari arabuluculuk ve zorunlu arabuluculuk olmak üzere iki başlıkta toplanır.

• İhtiyari Arabuluculuk:  İhtiyari arabuluculuk, tarafların bir arabulucuya gitme zorunluluğu olmadığı halde uyuşmazlığın çözümü için dava açmadan önce bir arabulucuya başvurmayı tercih etmesine denir. Taraflar üzerinde tasarruf edebilecekleri her türlü özel hukuk uyuşmazlığıyla ilgili ihtiyari arabuluculuk yoluna başvurabilir.
• Zorunlu Arabuluculuk: Bazı uyuşmazlıklar için de mahkemeye dava açmadan önce arabulucuya gitme zorunluluğu vardır. Zorunlu arabuluculuk, bu uyuşmazlıklar açısından dava şartıdır. Yani, arabulucuya gitmeden açılan dava, dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir. Ticari davalar ve iş davalarına konu olan bazı talepler (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, maaşlar gibi konular) zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmıştır.

Arabulucu Kimdir ve Nasıl Olunur?

Arabulucu, arabuluculuk sürecinde tarafsız ve bağımsız bir rol üstlenen, tarafların uyuşmazlıklarını çözmelerine yardımcı olan kişilere denir.  Arabulucular, özel bir eğitim almış ve arabuluculuk sınavında başarılı olmuş kişilerdir. Arabulucular; hukuk fakültesi mezunu, mesleğinde en az 5 yıllık tecrübeye sahip olan, arabuluculuk, iletişim ve görüşme teknikleri gibi konularda uzmanlık eğitimi almış kişilerdir. Avukatlar da arabulucu olabildiğinden halk arasında “arabulucu avukat” şeklinde deyimler de kullanıldığı görülür.

Arabulucular, hukuk fakültesinden mezun olduktan sonra arabuluculuk faaliyeti ile ilgili temel bilgiler, iletişim teknikleri, müzakere ve uyuşmazlık çözüm yöntemleri, davranış psikolojisi vb. gibi teorik ve pratik bilgileri içeren birtakım mesleki eğitim alırlar. Mesleki eğitimden sonra yapılan arabuluculuk sınavı ile mesleki yeterlilikleri ölçülür. Arabuluculuk sınavını başarıyla geçen arabulucular faaliyette bulunabilmek için arabuluculuk listesine kayıt yapmak zorundadır.

Adalet Bakanlığı'nın yetkili kurumları tarafından arabuluculuk listesine kaydedilmiş kişiler arabulucu olarak göreve başlayabilirler.

Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?

Arabuluculuk süreci, aşağıdaki aşamalara göre işler;

1. Başvuru: Uyuşmazlığın tarafları, arabuluculuk başvurusunda bulunabilirler. Başvuru, yazılı veya sözlü olarak yapılabilir.
2. Görüşme: Arabulucu, taraflarla ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirir. Bu görüşmelerde arabulucu, tarafların uyuşmazlığı ve çözüm önerilerini dinleyerek işe başlar.
3. Ortak Görüşme: Bireysel görüşmeden sonra arabulucu, tarafları bir araya getirerek ortak bir görüşme gerçekleştirir. Bu görüşmede arabulucu, tarafların birbirlerini dinlemelerine ve çözüm önerileri hakkında tartışmalarına yardımcı olur.
4. Anlaşma: Görüşmeden sonra taraflar, uyuşmazlıklarını arabuluculuk yoluyla çözmek isterlerse, arabulucu eşliğinde bir anlaşmaya varabilirler. Anlaşma, yazılı olarak düzenlenir ve taraflar tarafından imzalanır.
5. Anlaşmanın Onaylanması: Anlaşma, mahkeme tarafından onaylanabilir. Mahkeme tarafından onaylanan anlaşma, icra kararı niteliğindedir.

Arabuluculuğun Faydaları Nelerdir?

• Mahkemeye gitmeden uyuşmazlıkların çözülmesi sağlanır.
• Tarafların kendi iradeleriyle ve uzlaşmacı bir yaklaşımla çözüm bulmalarını sağlar.
• Daha hızlı ve ucuz bir çözüm sunar.
• Taraflar arasındaki iletişimi ve iş birliğini artırır.
• Taraflar arasındaki ilişkileri korumaya yardımcı olur.

Arabuluculuğa Başvurulabilecek Uyuşmazlıklar Hangileridir?

• Ticari uyuşmazlıklar
• Borç ve alacak uyuşmazlıkları
• Taşınmaz mal uyuşmazlıkları
• Aile ve boşanma uyuşmazlıkları
• Tüketici uyuşmazlıkları
• İşçi-işveren uyuşmazlıkları
• Komşuluk uyuşmazlıkları

Hangi Uyuşmazlık ve Davalar İçin Arabuluculuk Yöntemine Başvurulamaz?

Arabuluculuk, birçok uyuşmazlık ve davada kullanılan bir çözüm yolu olsa da, bazı istisnalar da bulunur. Arabuluculuk yönteminin uygulanamayacağı uyuşmazlık ve davaları şöyledir;

• Ceza davaları
• Nüfus kaydının düzeltilmesi veya değiştirilmesi davaları
• Aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar
• Çocuğun velayeti
• Vergi hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklar
• İdari yargının yetkisine giren tam yargı davası ve iptal davası
• İş hukukundan kaynaklanan hizmet ya da iş kazasının tespiti vb. gibi tüm tespit davaları.

Etiler'de Arabuluculuk Hizmetleri: Uyuşmazlıklarınızı Çözmek İçin Uzman Yardımı

Ticari ve özel hayat kaynaklı pek çok uyuşmazlık ortaya çıkabilir. Bu uyuşmazlıkların mahkemelerde çözümü hem zaman alabilir hem de maddi açıdan oldukça masraflı hale gelebilir. Deneyimli ve arabuluculuk konusunda size yardım edebilecek danışmanlarla çalışmak önemlidir. İstanbul Etiler’de bulunan arabuluculuk hizmeti sunan Ener Avukatlık Bürosu, deneyimli kadrosu ile size destek olabilir.