Boşanma Sebepleri Evliliğin Sonlanmasında Etkili Yasal ve Sosyal Nedenler

---

Boşanma, evli çiftlerin ortak yaşamlarını hukuki açıdan sona erdirdiği süreçtir. Bu sürecin hukuki çerçevede kabul edilmesi için belirli sebepler gerekir. Türkiye’de Medeni Kanun’a göre boşanma sebepleri, özel sebepler ve genel sebepler olmak üzere iki ana başlığa ayrılır. Özel sebepler, belli olaylara dayanan boşanma nedenleridir, genel sebepler ise daha geniş kapsamlı meseleleri içerir. Boşanma sebepleri şunlardır;

1. Zina (Aldatma)

Zina, evlilik bağı içinde eşlerden birinin sadakat yükümlülüğünü ihlal etmesi ve başka biriyle cinsel ilişkide bulunması halidir. Bu sebep, mutlak boşanma nedenleri arasındadır ve kanıtlandığında, mahkeme doğrudan boşanma kararı verebilir. Zina davası açma süresi, zinanın öğrenildiği tarihten itibaren 6 aydır. Ayrıca zina olayının üzerinden 5 yıl geçmeden dava açılması gerekir. Bu sürelerin geçirilmesi durumunda dava hakkı düşer. Zina davası açılırken, olayın ispatlanması zorunludur. Bu sebeple delil toplamak (mesajlar, fotoğraflar, tanık ifadeleri gibi) önemlidir.

2. Hayata Kast,  Pek Fena veya Onur Kırıcı Davranış

Eşlerden birinin, diğerinin hayatına kast etmesi, ağır fiziki şiddet uygulaması ya da onur kırıcı davranışlarda bulunması, boşanma sebebidir. Hayata kast durumunda, eşin öldürülme teşebbüsü bile dava için yeterli olabilir. Aynı şekilde, pek fena muamele veya onur kırıcı davranışlar da şiddetli boşanma gerekçelerinden birdir. Örneğin, sürekli olarak eşe hakaret etmek, aşağılama, psikolojik ya da fiziksel şiddet uygulamak bu kapsamdadır. Boşanma davasında, mağdur taraf bu tür durumların varlığını kanıtlamak için tanık beyanları, doktor raporları veya polise yapılmış şikayetler de delil olarak sunabilir.

3. Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme

Eşlerden birinin, diğer eşin onurunu sarsacak bir suç işlemesi veya haysiyetsiz bir yaşam sürmesi, boşanma için geçerli sebeptir. Bu başlıkta en sık karşılaşılan suçlar arasında yüz kızartıcı suçlar (hırsızlık, dolandırıcılık gibi) bulunur. Haysiyetsiz hayat sürme ise, mesela eşin sürekli alkol alması veya uyuşturucu bağımlısı olması, yasadışı faaliyetlerde bulunması gibi durumları kapsar. Evlilik boyunca bu tür olayların yaşanması, diğer eşin evlilik birliğinin devam edemeyeceği gerekçesiyle boşanma davası açmasına neden olabilir.

4. Terk

Eşlerden birinin, evlilik birliğini devam ettirmemek için diğerini terk etmesi de boşanma sebeplerinden biridir. Bu durum, terk edilen eşin mağdur olması nedeniyle dava açma hakkı doğurur. Terk süresinin en az 6 ay boyunca devam etmesi ve terk eden eşin ihtar gönderildikten sonra da eve dönmemesi gerekir. Dikkat edilmesi gereken nokta, terk eden eşin bu durumu kasıtlı yapmasıdır. İş gereği veya hastalık gibi sebeplerle eşin eve dönmemesi terk sayılmaz. Terk sebebiyle açılacak davada, terk edilen eşin boşanma talebini mahkemeye sunması gerekir.

5. Akıl Hastalığı

Eşlerden birinin, evliliği sürdüremeyecek kadar ağır bir akıl hastalığına sahip olması durumunda boşanma davası açılabilir. Ancak bu durumun boşanma sebebi sayılabilmesi için, hastalığın tedavi edilemeyeceğine dair resmi bir sağlık raporu alınması gerekir. Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası açabilmek için hastalığın evliliğin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesine engel teşkil etmesi gerekir. Şizofreni veya bipolar bozukluk gibi ağır hastalıklar bu kapsama girer.

6. Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması (Şiddetli Geçimsizlik)

Evlilik birliğinin temelinden sarsılması, genellikle şiddetli geçimsizlik tanımlanır ve en geniş kapsama sahip boşanma sebebidir. Bu durum, çiftlerin artık birlikte yaşamaya devam edemeyecek kadar büyük anlaşmazlıklar yaşadığı anlamını taşır. Şiddetli geçimsizlik, çiftlerin sürekli kavga etmesi, duygusal bağın kopması, ortak hayatta sorunlar yaşanması gibi pek çok durumu kapsar. Bu kapsamda boşanma davalarında, tarafların evliliği sürdüremeyecek durumda olduklarını kanıtlamaları beklenir. Bu tür davalarda mahkeme, evlilik birliğinin sürdürülmesinin mümkün olup olmadığını değerlendirir ve tarafların taleplerini dikkate alır.

Boşanma Süreci Nasıl İşler?

Boşanma davalarında sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi amacıyla, davacı tarafın boşanma sebebini somut delillerle kanıtlaması gerekir. Zina, hayata kast veya onur kırıcı davranışlar gibi olaylarda tanık beyanları, telefon kayıtları, mesajlar ya da diğer belgeler mahkemede kanıt olarak sunulabilir. Boşanma avukatı desteği almak, hukuki sürecin doğru yönetilmesi için önemlidir. Özellikle çekişmeli boşanma davalarında, tarafların talepleri ve iddiaları dikkate alındığında yargılama süreci uzayabilir. Boşanma davaları ile ilgili hususlarda ayrıntılı bilgi almak için Ener Hukuk Bürosunun deneyimli boşanma avukatı kadrosuyla iletişime geçerek danışmanlık alabilirsiniz.