Boşanma Sürecinde Mal Paylaşımı
Evlilik bağı boyunca çiftlerin sahip olmuş olduğu mal varlıklarının yönetimi ve paylaşımı, boşanma sürecinde göz önünde bulundurulması gereken mühim konulardan biridir. Bu süreçte sıklıkla gündeme gelen “edinilmiş mal”, “kişisel mal” ve “mal rejimi” gibi terimler ile birlikte, boşanma sonrasında mal paylaşımını etkileyen diğer önemli konular hakkında bilgilendirici detaylara değineceğiz.
Edinilmiş Mal Nedir?
Edinilmiş mallar, evlilik birliği boyunca çiftlerin birlikte edinmiş oldukları mallar anlamına gelir. Türk Medeni Kanunu'na göre, evlilik esnasında elde edilen her türlü gelir ve kazanç, edinilmiş mal olarak kabul edilir. Örneğin; maaş gelirleri, emekli maaşları, sosyal güvenlik ödemeleri, sigorta tazminatları, işsizlik tazminatları ve benzeri varlıklar edinilmiş mal kapsamına girer. Boşanma davası sürecinde bu mallar çoğunlukla çiftler arasında eşit şekilde paylaştırılır.
Kişisel Mal Nedir?
Kişisel mallar ise, çiftler sadece kendilerine ait olan ve boşanma sırasında diğer eşle paylaşılmayan varlıklardır. Türk hukukuna göre, bazı mallar direkt kişisel mal olarak kabul edilir:
- Evlenmeden önce sahip olunan mallar,
- Miras ya da bağış yoluyla elde edilen varlıklar,
- Manevi tazminatlar,
- Kişisel eşyalar.
Bu mallar, mal rejimi sona erdiğinde paylaşıma dâhil edilmez. Fakat, evlilik süresi boyunca edinilmiş bir mala, kişisel mal eklenmişse ya da katkı sağlanmış ise, bu durum paylaşıma etki edebilir.
Mal Rejimi Ne Zaman Sona Erer?
Mal rejimi, evlilik birliği boyunca çiftlerin mal varlıklarının nasıl yönetileceğini belirleyen bir düzenlemedir. Eşler çoğunlukla “edinilmiş mallara katılma rejimi” adı altında birleşirler. Mal rejimi, şu hallerde sona erer:
- Boşanma kararı çıktığında,
- Evliliğin mahkeme kararı ile iptal edilmesi durumunda,
- Eşlerden birinin vefatı halinde,
- Eşlerin karşılıklı anlaşarak mal rejimini değiştirmesi durumunda.
Mal rejiminin sona ermesiyle birlikte, edinilmiş malların paylaşımı gündeme alınır ve her iki tarafın da bu mallar üzerindeki hakları belirlenir.
Pay Nasıl Hesaplanır?
Mal rejiminin sona erdiği tarihten itibaren, edinilmiş malların paylaşımı yapılırken, her iki eşin katkıları göz önünde bulundurularak pay hesaplanır. Bu hesaplama sırasında öncelikle eşlerin sahip oldukları mal varlıkları belirlenir ve bu malların değerleri tespit edilir. Mal paylaşımında her iki tarafın da katkısı oranında pay alması amaçlanır. Mal rejimi sözleşmesinde aksi belirtilmediği sürece, eşler malları eşit olarak paylaşır. Kişisel mal niteliğindeki varlıklar ise bu paylaşıma dâhil edilmez.
Katkı Payı Alacağı Davası
Katkı payı alacağı davası; bir eşin, diğer eşin edinilmiş mallarına evlilik sürerken sağladığı katkıyı talep etmesi ile açılan bir davadır. Bu davada, örneğin bir eşin maaşından ya da özel birikimlerinden ortak alınan bir mal için harcama yapılmışsa, katkı sağlanan miktar mahkeme tarafından hesaplanır ve hak sahibine ödeme yapılmasına karar verilir. Katkı payı davalarında ispat yükümlülüğü davayı açan eşte olup, belgeler ve tanık beyanlarıyla desteklenir.
Değer Artış Payı Davası
Değer artış payı davası, boşanma sürecinde ya da mal rejimi sona erdiğinde, bir eşin diğerinin mal varlığına yaptığı katkının zamanla artan değerine ortak olma talebiyle açılır. Örneğin, bir eşin diğer eşe ait olan bir taşınmazın yapımına maddi olarak destek sağlaması ve bu taşınmazın değerinin zamanla artması gibi durumlar söz konusu olabilir. Mahkeme, değer artışı üzerinden bir hesaplama yapar ve hak sahibi eşe uygun bir tazminat ödenmesine karar verir.
Aldatan Eş Mal Paylaşımı Davası Açabilir mi?
Aldatma gibi eylemler, boşanma sürecinde diğer eşin manevi tazminat talebinde bulunmasına sebep izin verse de, bu durum mal paylaşımını etkilemez. Aldatma sebebiyle boşanma davası açılmış olsa dahi, aldatma fiili mal paylaşımında tarafların hukuki haklarını ortadan kaldırmaz. Her iki taraf da edinilmiş mallara ilişkin olarak yasal haklarını talep edebilir ve mal rejimi sona erdiğinde pay sahibi olur. Fakat aldatma fiili, tarafların manevi tazminat taleplerini ve boşanma sürecinde nafaka taleplerini etkileyebilir.
Bu konular, boşanma sürecinde mal varlıklarının paylaşımı ile ilgili olarak sıkça gündeme gelen sorunlarda bir mal paylaşımı avukatından hukuki olarak destek almak oldukça önemlidir. Boşanma davası sürecine İstanbul Etiler’de çalışmalarını sürdüren Ener Avukatlık Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz. Hukuki haklarınızı bilerek, uzman bir boşanma avukatı ile süreçlerini yürütmek, daha adil ve sorunsuz bir paylaşımın yapılmasına fayda sağlayacaktır.
Ener Avukatlık Bürosu ile +90 212 570 4046 numaralı hattımız üzerinden iletişime geçebilirsiniz!