İŞ SÖZLEŞMESİ DEVAM EDERKEN YILLIK İZİN ÜCRETİ TALEBİNDE BULUNULAMAZ

İŞ SÖZLEŞMESİ DEVAM EDERKEN YILLIK İZİN ÜCRETİ TALEBİNDE BULUNULAMAZ

Anayasa’nın 50. Maddesinde çalışanların dinlenme hakkı güvence altına alınmıştır. Dinlenme hakkı kapsamındaki izinlerin kanunla düzenlenebileceğini belirtmiştir. Yıllık ücretli izin hakkı anayasal temelli bir haktır ve İş Kanunu md. 53/1 gereğince işyerinde deneme süresi de dahil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere ücretli izin verilmelidir. Uygulamada en çok karşılaşılan sorunlardan biri de iş sözleşmesi devam ederken kullandırılmayan ücretli izin yerine ona denk gelecek şekilde ödeme yapılıp yapılamayacağıdır. Yargıtay kararları gereğince izin hakkı iş sözleşmesinin feshinde ödenir, bu sebeple sözleşme devam ederken ücrete dönüşmez. Bu sebeple iş sözleşmesi süresince yıllık ücretli izin talebinde bulunulamaz.

Yargıtay 9.HD. 2016/32079 E. 2020/16628 K. 24.11.2020 tarihli kararı şu şekildedir ;

Yıllık izin hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır. Somut uyuşmazlıkta; davacı iş ilişkisi devam ederken eldeki dava ile izin alacağını talep etmiştir. Bu alacağın dayanağı olan yıllık ücretli izin hakkı, iş ilişkisinin sona ermesi hallinde izin ücretine dönüşmektedir. Bu bağlamda işçi, iş ilişkisi (sözleşmesi) devam ederken kullanamadığı yıllık izinlerinin ücretini dava yolu ile alamaz. Yukarıda da değinildiği üzere yıllık izin hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. Velhasıl bu hakkın niteliğinden ve düzenleniş biçiminden kaynaklı olarak aksi yöndeki bireysel veya toplu iş sözleşmeleri düzenlemeleri de geçerli kabul edilemez. Tüm bu nedenlerle; Mahkemenin normlar hiyerarşisi kuralını ve hakkın niteliğini gözetmeksizin yazılı gerekçeyle sonuca gitmesi bozmayı gerektirmiştir.

İş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren talep edilebilecek çeşitli tazminat kalemleri bulunmaktadır. Yıllık ücretli izin alacağı bunlardan biridir ve karardan da anlaşılacağı üzere sözleşme sona ermediği sürece kullanılmayan yıllık izinlerin parasal karşılığını talep etmek mümkün değildir. İş yerinden ayrılırken talep edilecek tazminat kalemlerinin ve ödenmemesi halinde işlenecek faiz tutarlarının doğru bir şekilde belirtilmesi çok önemlidir. Hak kaybı yaşamamak adına alanında uzman bir avukatla çalışmak gerektiğini hatırlatmak isteriz.

Stj. Av. Gaye AMİKLİOĞLU & Av. Selçuk ENER