KİRACININ İKAMET ETTİĞİ SİTENİN OTOPARKINDAN FAYDALANMASININ ENGELLENMESİ AYRIMCILIK YASAĞINI İHLAL EDER

KİRACININ İKAMET ETTİĞİ SİTENİN OTOPARKINDAN FAYDALANMASININ ENGELLENMESİ AYRIMCILIK YASAĞINI İHLAL EDER

Kat Mülkiyeti Kanunu md.4 hükmü uyarınca otoparklar ortak kullanım alanı olarak kabul edilmiştir ve kiracıların kira sözleşmesi devam ettiği müddetçe mülk sahibine ait kullanım hakkına uygun haklardan yararlanması gerektiği düzenlenmiştir. Ortak kullanım alanı olan otoparkların kiracılar tarafından kullanımı yasaklanabilir mi ? Türkiye İnsan Hakları Ve Eşitlik Kurumu yalnızca kiracılara özgü olan bu uygulamanın temel haklardan olan eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağını ihlal ettiğini kabul etmiştir

TİHEK 2024/902 Başvuru numaralı kararı şu şekildedir;

“… Başvuru; başvuranın kiracı olması nedeniyle ikamet ettiği sitenin otoparkından faydalanamadığı ve bu sebeple servet temelinde ayrımcılığa maruz kaldığı iddiasına ilişkindir.

Başvuran vekili başvuru dilekçesinde özetle; müvekkilinin yalnızca kiracı olması nedeniyle ikamet ettiği sitenin otoparkından faydalandırılmadığını, Kat Mülkiyeti Kanunu ve Country Life Yönetim Planı uyarınca site otoparkından faydalanması gerektiğini, nitekim 2021 yılından bu yana otoparktan faydalandığını, site yönetimi ve ev sahibi tarafından kiracıları yıldırmak amacıyla böyle bir karar alındığını ve servet temelinde ayrımcılığa maruz kaldığını iddia etmektedir.

6701 sayılı Kanun'daki servet temelinin kapsamına ekonomik ve sosyal durum, sosyal köken, sosyal statü gibi diğer temeller bağlamında kişinin doğrudan mali ve/ya mülkiyet durumundan kaynaklı yapılan ayrımcı muameleler de dâhil edilebilecektir (TİHEK, B. No: 2022/1449, K. No: 2022/939, 29/12/2022, para. 21). Servet temelinde farklı muamelenin ayrımcılık yasağını ihlal etmemesi için muamelenin nesnel ve makul bir gerekçeye sahip olması, orantılı olması ve muameleye tabi tutulan kişiye aşırı ve olağanın ötesinde bir külfet yüklememesi gerekmektedir (TİHEK, B. No: 2022/624, K. No: 2023/01, 9/1/2023, para. 17).

Muhatap Site Yönetiminin uygulamasının yalnızca kiracılara yönelik bir uygulama olduğu ve mülkiyet durumundan kaynaklandığı, bu nedenle somut olayda servet temelinde farklı muamelenin olduğu sarihtir. Bu noktada incelenmesi gereken husus söz konusu farklı muamelenin haklı ve meşru bir gerekçeye dayanıp dayanmadığıdır.

Muhatap Site Yönetimi, başvuruya konu olan uygulamanın otopark kullanım sorunlarının önüne geçilmesi amacıyla gerçekleştirildiğini, uygulamanın Kat Mülkiyeti Kanunu’na ve Country Life Yönetim Planı’na uygun olduğunu iddia etmektedir. Muhatap mülkiyet sahibi ise Country Life Site Yönetimi tarafından 11/9/2023 tarihinde otopark kullanımına ilişkin yönetim kurulu kararı alındığı, karar uyarınca kiracıların otopark kullanımına ilişkin mal sahiplerinden yazılı izin alması gerektiği, başvuranın kendisinden yazılı izin istemediğini iddia etmektedir. Site Yönetiminin öne sürdüğü otopark kullanım sorunlarının önüne geçilmesi gerekçesi, haklı ve meşru bir gerekçe olarak değerlendirilememektedir. Nitekim muhatap Site Yönetimi tarafından otopark kullanım sorunlarının tam olarak ne olduğunun açıklanmadığı, site içerisindeki otopark yapılabilecek alan bilgisi, sitede kaç adet kiracının ikamet ettiği, site sakinlerinin kaçının birden fazla araca sahip olduğuna dair verilerin paylaşılmadığı, söz konusu karar alınırken bu hususların değerlendirilip değerlendirilmediğine dair bir bilgi ve belgelerinde sunulmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak muhatap Site Yönetiminin, 6701 sayılı Kanun kapsamında doğrudan ayrımcılık niteliğinde yalnızca kiracılara yönelik bir uygulama yürüttüğü; uygulamanın meşru bir amaç taşımadığı, muhatap ev sahibinin Yönetim Kurulu kararın uyarınca hareket ettiği anlaşılmış olup başvuranın, sunulan otopark hizmetinden diğer kişilere kıyasla eşit bir şekilde yararlanmasının muhataplar tarafından engellenmesi suretiyle servet temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kanaatine varılmıştır…”

(TİHEK 2024/902 B. 2024/1147 K. 24.01.2025 T.)

Kira sözleşmesi temel anlamda iki taraflı bir sözleşmedir. Bu sebeple her iki tarafın da belirli hakları ve yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu hakların ihlal edilmesi halinde uyuşmazlığa konu ihlalin tespitinin iyi yapılması ve ona göre hukuki bir çözüm bulunmalıdır.

Stj. Av. Gaye AMİKLİOĞLU & Av. Selçuk ENER